Europa durft meer aan geopolitiek te doen, Trumps opruiing en de Poolse valkuilen
Bouwt Europa in relatieve stilte aan een nieuw veiligheidsbeleid? Hoe zich op te stellen in een wereld zonder vriendschap met Amerika en met dreiging vanuit Rusland, is de rode draad als het gaat om leningen aan Oekraïne, computerchips, betalingsverkeer, enzovoort. We bespreken het met hoogleraar Catherine de Vries. In Historische Woorden klinkt de Trump van een aantal jaren geleden, maar dan in een omstreden montage door de BBC. En met correspondent Ekke Overbeek nemen we de niet-ingeloste beloften door van Polen, dat probeerde los te komen van rechts-autoritaire politiek, maar toch weer in het illiberale moeras lijkt te verzinken. Productie: Gizelle Mijnlieff.See omnystudio.com/listener for privacy information.
--------
56:27
--------
56:27
Frank Westerman over de massazelfmoord in Jonestown
‘Don’t drink the Kool-Aid’ is inmiddels een veelgebruikte uitdrukking, die de toehoorder op het hart drukt niet zomaar de woorden van een charismatische leider aan te nemen. De uitspraak is geïnspireerd op de zogenoemde Jonestown Massacre, waarbij sekteleider Jim Jones zijn 915 volgelingen overtuigde zelfmoord te plegen door het drinken van Kool-Aid vermengd met cyanide. Voor zijn nieuwe boek Hotel De Wereld: Wageningen, Suriname en andere postkoloniale tragedies bezoekt Frank Westerman de jungle van Guyana, waar de dramatische gebeurtenis zich bijna vijftig jaar geleden afspeelde. Hoe kreeg Jones zijn volgelingen zo ver hem te volgen? En waarom is het zoveel makkelijker om iets af te breken dan om iets op te bouwen? Over deze vragen spreekt hij deze week in de podcast, terwijl hij tegelijk pleit voor twijfel en nieuwsgierigheid. Als jonge, bevlogen ontwikkelingshulpstudent in Wageningen was hij namelijk op veel vlakken zekerder van zijn zaak dan nu. Productie: Eva Markx en Kees van den Bosch.See omnystudio.com/listener for privacy information.
--------
39:35
--------
39:35
Verkiezingsanalyse | Coen van de Ven & Kim van Keken over de campagne
De stemmen zijn nog niet allemaal geteld, maar twee partijen gaan gelijk op om de grootste te worden: D66 en de PVV. Wie uiteindelijk de grootste wordt, moet nog blijken. Elke stem maakt verschil. En dat na een strijd die juist leek te gaan over wie de tweede zou worden. Ook waren er opvallende momenten in de campagnes, zoals de rel rond Douwe Bob en de AI-plaatjes van de PVV. Daarom blikken Coen van der Ven en Kim van Keken terug op de vijf grote partijen in campagne, met de meest opmerkelijke momenten uit de debatten en interviews met de lijsttrekkers – en natuurlijk de verkiezingsavond zelf. Productie: Matthijs Domen en Kees van den Bosch.See omnystudio.com/listener for privacy information.
--------
54:21
--------
54:21
De opmars van populistisch rechts
Marijn Kruk deed onderzoek naar de rechts-populistische retoriek van onze tijd: waarom slaat die zo goed aan? Hij sprak hiervoor onder anderen met de toonaangevende rechtse journalist Wierd Duk. Duk is wekelijks te gast bij talkshows als Vandaag Inside en heeft een eigen pagina in De Telegraaf. Hij waarschuwt met klem dat ‘onze cultuur’ wordt overgenomen door de islam. Gek genoeg ontkent hij tegelijk zijn eigen macht als publiek figuur: hij verwoordt enkel de sentimenten die al bij het volk leven. En het zijn juist die sentimenten van de ‘boze burger’ die de ‘woke linkse elite’ niet zou willen horen, zo stelt hij. Daar is Kruk het niet mee eens. Volgens hem is het juist rechts dat erin is geslaagd het publieke debat te vormen. Dat kon dankzij de sterke beelden die rechtse stemmen weten op te roepen — van aanslagen, oprukkend islamisme en wij-zij-denken. De Nederlandse politieke reflex is om met die retoriek mee te bewegen: de ideeën in te kapselen in de hoop dat ze hun overwicht verliezen. Maar dat blijkt niet goed te werken. Kruk reflecteert in de podcast op hoe zelfs links inmiddels vastzit in dit frame van de ‘cultureel-identitaire blik’, in plaats van bijvoorbeeld bezig te zijn met inkomensongelijkheid. Dat moet veranderen, zegt hij. Het is tijd dat links zijn eigen beelden gaat maken. Productie: Kees van den Bosch en Eva Markx.See omnystudio.com/listener for privacy information.
--------
40:40
--------
40:40
Het einde van de twintigste-eeuwse man
Vijf biografieën over prominente journalistieke figuren uit de twintigste eeuw – Jan Blokker, Theo van Gogh, Hugo Brandt Corstius, Ischa Meijer en Michaël Zeeman – zijn in de afgelopen twee jaar verschenen. Marja Pruis, hoofd van de cultuurredactie van De Groene, zag bij deze mannen een aantal opvallende overeenkomsten: allemaal hadden ze een groot ego, een grote mond en geen angst om hard of onaardig te zijn, zeker niet over vrouwen. Toen Pruis zelf als jonge student de journalistiek-literaire wereld wilde betreden, waren hun stemmen dominant. Ze keek tegen hen op. Later in haar studententijd werd ze activistischer en feministischer. Ze ketende zich vast aan hekken bij kerncentrales en las met een leesgroep De tweede sekse van Simone de Beauvoir. Langzaam kwam ze erachter dat ze een deel van de misogynie van deze mannen zelf had geïnternaliseerd – iets waarvan ze gelooft dat ze er nog steeds niet volledig van bevrijd is. In de podcast overpeinst Pruis wat deze mannen hebben betekend voor Nederland en voor haar persoonlijk. Ook reflecteert ze op de vraag of dit type man in de 21ste eeuw inmiddels is uitgestorven of nog steeds voortleeft. Productie: Kees van den Bosch en Eva Markx.See omnystudio.com/listener for privacy information.
Elke week bespreekt Kees van den Bosch een diepgravend artikel uit De Groene Amsterdammer en interviewt hij de betrokken journalisten. In Buitenlandse Zaken komen onze buitenlandspecialisten aan het woord over geopolitieke ontwikkelingen.